STRATEGIC PLANNING မဟာဗျူဟာရေးဆွဲခြင်း

၂.၇ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် မဟာဗျူဟာရေးဆွဲခြင်း

ဗျူဟာ၊ ပရိယာယ် စသဖြင့် အင်္ဂလိပ်ဝေါဟာရ Strategy ကို မြန်မာဘာသာဖြင့်ပြန်ဆိုကြသည်။ မဟာဗျူဟာ (Strategic Plan) ရေးဆွဲခြင်းကို စစ်တိုက်ရာတွင် စတင်သုံးစွဲခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများက မိမိတို့၏ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများ၊ လုပ်ငန်းများအတွက် ရလိုသည့် အမြတ်အစွန်းများ၊ ရလဒ်များ၊ ဈေးကွက်များ၊ အောင်မြင်လိုသည့်ပန်းတိုင်များချမှတ်၍ နှစ်အပိုင်းအခြားအလိုက် မဟာဗျူဟာချမှတ်လုပ်ဆောင်လာကြသည်။  မိမိတို့လုပ်ငန်း၏အားသာချက်များ၊ လိုအပ်ချက်များ၊ အခွင့်အလမ်း၊ စိန်ခေါ်မှုများကို  ဖော်ထုတ်၍ မိမိတို့၏ အများနှင့်မတူ ခြားနားစွမ်းရည်များကို ထိမိစွာအသုံးချသည့် မဟာဗျူဟာများကို ရေးဆွဲလုပ်ဆောင်ကြသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အဖွဲ့အစည်းတိုင်းတွင် မဟာဗျူဟာရေးဆွဲခြင်းသည် အရေးပါလာပြီး အဖွဲ့အစည်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ချက်တခုအဖြစ် သတ်မှတ်ရေးဆွဲလာကြသည်။ အစိုးရမဟုတ်သည့် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် အဖွဲ့အစည်းအမျိုးမျိုးတို့တွင်လည်း မဟာဗျူဟာရေးဆွဲလုပ်ဆောင်လာကြသည်။ မဟာဗျူဟာရေးဆွဲရာတွင် ချဉ်းကပ်သည့်နည်းလမ်းများသည် အဖွဲ့အစည်းများအတွက်သာမက လူပုဂ္ဂိုလ် တဦးချင်း၏ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုအစီအစဉ်ရေးဆွဲရာတွင်ပါ အသုံးချ၍ရသည့် နည်းလမ်းများလည်း ဖြစ်သည်။

အထက်ဖော်ပြပါ ကာတွန်းပုံသည် ကွယ်လွန်သွားပြီဖြစ်သည့် ကာတွန်းဆရာ ကိုဟန်လေး၏လက်ရာဖြစ်ပြီး မဟာဗျူဟာ၏ အဓိပ္ပါယ်ကို လွယ်ကူရှင်းလင်းစွာ မြင်သာနိုင်သည်။ သရက်ပင်မှ သရက်သီးခူးသည့်ကိစ္စမှာပင် တဦးနှင့်တဦး ရှိကြသည့်ပစ္စည်း၊ ကျွမ်းကျင်မှုများ မတူညီသည့်အပေါ် အခြေခံ၍ လိုချင်သည့်သရက်သီးကို ရအောင်ကြိုးစားကြပုံ ကွဲပြားသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။ မိဘထံမှ မိမိလိုချင်သည့်ပစ္စည်းတခုခုရရှိရန် ဖြစ်စေ၊ မုန့်ဖိုးတောင်းကြလျှင်ပင်ဖြစ်စေ မောင်နှမအချင်းချင်းပင် မတူညီသည့်ချဉ်းကပ်မှုနှင့် ရလဒ်များမတူကြသည်ကို သတိထားမိနိုင်သည်။ ပရိယာယ်ကြွယ်သည့် မိမိတွင်ရှိသည့်အားသာချက်များကို နားလည် သိရှိပြီး အားနည်း ချက်များ ကို အသိအမှတ်ပြု ကျော်လွှားနိုင်သူများ၊ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေနှင့် မိမိရလိုသည့် ရလဒ်အကြား ချိန်ညှိလုပ်ဆောင်နိုင်သူများသည် အောင်မြင်မှုပန်းတိုင်ကို ပိုင်နိုင်စွာဆွတ်ခူးနိုင်ကြသည်။

မဟာဗျူဟာဆိုတာဘာလဲ။ 

မဟာဗျူဟာဆိုသည်မှာ ရရှိလိုသည့်အကျိုးရလဒ်၊ မျှော်မှန်းချက်ပန်းတိုင်များအတိုင်း အောင်မြင်စွာ ရောက်ရှိ နိုင်စေရန် မိမိတွင်ရှိသည့်စွမ်းရည်၊အားသာချက်၊ရရှိနိုင်သည့်အရင်းအမြစ်များနှင့် အခွင့်အလမ်းများကို အကောင်းဆုံး အသုံးချပြီး မိမိ၏အားနည်းချက်များကို ဆန်းစစ်ဖော်ထုတ်၊ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်း၍ အခက်အခဲ စိန်ခေါ်ချက်များကိုလည်း ကြိုတင်ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ပြင်ဆင်လုပ်ဆောင်မည့် နည်းလမ်းပင်ဖြစ်သည်။ 

 အဖွဲ့အစည်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် မဟာဗျူဟာရေးဆွဲရန် အဘယ်ကြောင့်အရေးကြီးသလဲ။

အဖွဲ့ဝင်အားလုံးသည်တူညီသောပန်းတိုင်အတွက် အတူတကွ ဦးတည်လုပ်ဆောင်နေပြီး ပြောင်းလဲနေသော အခြေအနေများနှင့်အညီ အဖွဲ့၏ဦးတည်ချက်နှင့် ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ရမည့်လုပ်ငန်းများကို  မျက်ခြေမပြတ် စေရန်၊ ထိရောက်စွာတုံ့ပြန်လုပ်ဆောင်နိုင်ရန်၊ မဟာဗျူဟာရေးဆွဲခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်သည် အရေးကြီးပါသည်။  မဟာဗျူဟာရေးဆွဲခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်သည် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏စွမ်းရည်များကို အကောင်းဆုံးအသုံးချ လုပ်ကိုင်နိုင်ရန် ပံ့ပိုးကူညီပေးသော စီမံခန့်ခွဲမှုနည်းလမ်းတခုပင်ဖြစ်သည်။ ယင်းလုပ်ငန်းစဉ်မှတဆင့် အဖွဲ့ အစည်း၏အဖွဲ့ဝင်အားလုံးကို မျှော်မှန်းအိပ်မက်၊ ရပ်တည်ခံယူချက်များကို အသိပေးပြီးဖြစ်ရုံမျှမက၊ အဖွဲ့၏ လက်ရှိအခြေအနေ၊ အားသာချက်၊ အားနည်းချက်၊ အခွင့်အလမ်းများကိုလည်း ဝိုင်းဝန်းဆွေးနွေးဆန်းစစ် ဖော်ထုတ်ခွင့်ရစေသည်။ အဖွဲ့အစည်း၏ခေါင်းဆောင်များသည် မိမိအဖွဲ့၏ ဦးတည်ချက်နှင့် ရှေ့တွင် ကြုံတွေ့နိုင်သည့် စိန်ခေါ်ချက်များကို ဆန်းစစ်ဖော်ထုတ်၍ ဖြေရှင်းနိုင်မည့်နည်းလမ်းများကိုလည်း ဝိုင်းဝန်း စဉ်းစားပြီး အဖြေရှာနိုင်သည်။ ထို့အပြင် အဖွဲ့အစည်းနှင့် ပတ်သက်ဆက်စပ်သူများ၊ ယင်းတို့၏အကျိုးစီးပွား၊ ဩဇာ အာဏာလွှမ်းမိုးနိုင်မှုနှင့် အဖွဲ့အတွက်အရေးပါမှုများကို ဆွေးနွေးပြီး မည်သို့ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်မည်ကို စဉ်းစားအဖြေရှာနိုင်စေသည်။ အဖွဲ့အစည်း၏လုပ်ငန်းများလုပ်ဆောင်ရာတွင် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နိုင်သည့် နိုင်ငံရေး၊စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ဥပဒေရေးရာ၊ နည်းပညာပိုင်းနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အခြေအနေများကို ကြိုတင်ခန့်မှန်းတွက်ချက်၍ အဖွဲ့အတွက် အရေးပါနိုင်သည့်ကိစ္စများအတွက် အစီအစဉ်များရေးဆွဲနိုင်သည်။ 

မဟာဗျူဟာရေးဆွဲရာတွင် အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်များမှစ၍ ဝန်ထမ်းအားလုံး၊ အလုပ်သင်များ၊ စေတနာ့ ဝန်ထမ်းများ၊ ဦးတည် အုပ်စုများ၊ အကျိုးကျေးဇူးခံစားကြရသူများ၊ ရပ်ရွာပြည်သူလူထုပါမကျန် ပါဝင်ပတ်သက် သူများအားလုံး၏ အမြင်များကိုရယူခြင်း၊  ပါဝင်စေခြင်းဖြင့် အဖွဲ့နှင့် ဆက်စပ်ပတ်သက်သူများအကြား စည်းလုံးညီညွတ်မှု၊ တသားတည်းရှိမှု၊ အုပ်ချုပ်စီမံမှုနှင့် အဖွဲ့အစည်းစိတ်ဓာတ်ကို ခိုင်မာစေသည်။ ငွေကြေး ထည့်ဝင်ပံ့ပိုးသူများ/အဖွဲ့အစည်းများ၊ ဦးတည်အုပ်စုများအပါအဝင် ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းများ၏ ယုံကြည်မှုကိုလည်း ရရှိစေသည်။ အဖွဲ့အစည်းနှင့်ပတ်သက်ဆက်စပ်သူများအနေဖြင့်လည်း မိမိတို့ပါဝင်သည့်အဖွဲ့၏ ခိုင်မာ အားကောင်းမှုအပေါ် ဂုဏ်ယူကြရပြီး အဖွဲ့အနေဖြင့်လည်း ဂုဏ်သိက္ခာရှိစွာရပ်တည်လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ အဖွဲ့တွင်ပါဝင်သူများ၊ ပတ်သက်ဆက်စပ်သူများထံမှ အမြင်များကိုပါ ဖော်ထုတ်သိရှိနိုင်သည့်အတွက် အဖွဲ့ အစည်း၏ လုပ်ငန်းများလည်ပတ်မှုအတွက်သာမက အဖွဲ့အစည်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်ရမည့် လုပ်ငန်းများကို အလွယ်တကူ ဆန်းစစ်ဖော်ထုတ်နိုင်သည်။ အဖွဲ့အစည်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် ရေးအတွက်ကိုလည်း မဟာဗျူဟာတွင် ထည့်သွင်းရေးဆွဲနိုင်သဖြင့်  လုပ်ငန်းအရည်အသွေး တိုးတက်ကောင်းမွန် စေရုံမျှမက လုပ်ငန်းများကိုလည်း အစီအစဉ်တကျအဆင်ပြေချောမွေ့စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ အဖွဲ့အတွက် အရေးပါသည့် ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် အရည်အချင်း ရှိသူများကို အပြည့်အဝအသုံးချခွင့်ရနိုင်သည်။ အနာဂတ် အခွင့်အလမ်းကောင်းများကို ဖော်ထုတ်ပြီး အမိအရဆုပ်ကိုင်နိုင်သည်၊ ဖန်တီးနိုင်သည်။

အဖွဲ့များ၏ မဟာဗျူဟာရေးဆွဲခြင်းလုပ်ငန်းကို သုံးနှစ်လျှင် တကြိမ်လုပ်ဆောင်လေ့ရှိတတ်ကြပြီး ရေရှည်လုပ်ဆောင်ရန်များ၊ သုံးနှစ်အတွင်းပြီးစီးရန်နှင့် ခြောက်လ၊တနှစ်ခွဲအတွင်း ပြီးမြောက်ရမည့် ပန်းတိုင်များ ချမှတ်ကြလေ့ရှိတတ်ကြသည်။ မဟာဗျူဟာရေးဆွဲရာတွင် အဖွဲ့၏အရွယ်အစားအပေါ်မူတည်၍ အချိန်ယူရ သည်။ ဌာနအလိုက်၊ အဖွဲ့ အလိုက်၊ နေရာအလိုက် တင်ကြိုဆွေးနွေးပြင်ဆင်ကြပြီး တဖွဲ့လုံးပြန်လည်တွေ့ဆုံ တင်ပြခြင်းနှင့် စုစည်း၍ အပြီးသတ်ရေးဆွဲခြင်းတို့ကိုပြုလုပ်တတ်ကြသည်။ အဖွဲ့ငယ်လျှင်မူ လိုအပ်သည့်ပြင်ဆင် မှုများပြုလုပ်ပြီး သုံးရက်ခန့် အချိန်ယူ၍ လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ ရေးဆွဲထားသည့် မဟာဗျူဟာလုပ်ငန်းစဉ်၏ ချမှတ်ထားသည့်ပန်းတိုင်များပြီးမြောက်မှု အခြေအနေကိုလည်း နှစ်စဉ်ပုံမှန် ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်းဖြင့် လိုအပ်ချက်များကို ဆန်းစစ်၍ အချိန်မီပြန်လည်ပြင်ဆင်လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်း၊ အောင်မြင်မှုများကို မှတ်တမ်း တင်နိုင်ခြင်းအတွက် ဝန်ထမ်းများ၊ အုပ်ချုပ်စီမံရေးအဖွဲ့နှင့် ပတ်သက်ဆက်စပ်သူများအကြား ကင်းကွာမှု မရှိတော့ပဲ အဖွဲ့အစည်း၏ တိုးတက်ရာတိုးတက်ကြောင်းကို ဆွေးနွေးအကြံဉာဏ်များ ရယူနိုင်သည်။

မဟာဗျူဟာရေးဆွဲရန် ပြင်ဆင်ခြင်း

မဟာဗျူဟာရေးဆွဲသည့် လုပ်ငန်းစဉ်အတွက် ပြင်ပပညာရှင်များ၊ အဖွဲ့အစည်းများကို ခေါ်ယူရေးဆွဲလေ့ ရှိကြသည်။ အဖွဲ့မှ လုပ်ငန်းစဉ်ရေးဆွဲရန် အဆင့်များတွင် ပါဝင်မည့်သူများကို ရွေးချယ်ရာတွင် အချိန်ပေးနိုင်ပြီး လုပ်ငန်းစဉ်အပေါ် စိတ်ဝင်စား၍ အဖွဲ့နှင့်ပြင်ပအဖွဲ့အစည်း/ပညာရှင်တို့အကြား ချိတ်ဆက်ပေးနိုင်သူများကို ရွေးချယ်တာဝန်ပေးလေ့ရှိကြသည်။ မဟာဗျူဟာရေးဆွဲခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်မှတဆင့် မည်သည့်ကိစ္စများကို အောင်မြင်ပြီးစီးအောင် လုပ်ဆောင်မည်ကို မဟာဗျူဟာမရေးဆွဲမီတွင် ရေးဆွဲသည့်လုပ်ငန်းစဉ်တွင် ဆွေးနွေးမည့်ကိစ္စများ၊ ကိုင်တွယ်မည့် အကြောင်း အရာများကို တင်ကြိုစီစဉ်ဖော်ထုတ်ရန် လိုအပ်သည်။ လုပ်ငန်းစဉ်ရေးဆွဲခြင်းအဆင့်များ ပြီးစီးသွားသည့်အခါ  မျှော်မှန်းချက်များ၊ အောင်မြင်ပြီးစီးအောင် လုပ်ဆောင်ရန် မျှော်လင့်ထားသည့်အချက်များ၊ ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်သော ယေဘုယျ သို့မဟုတ် တိကျသော ပြဿနာများ၊ မေးခွန်းများနှင့် ရွေးချယ်မှုများကို တင်ကြို ပြင်ဆင်ထားရသည်။

မဟာဗျူဟာရေးဆွဲမည့်လုပ်ငန်းစဉ်တွင် အဖွဲ့အနေဖြင့် လုပ်ငန်းစဉ်ရေးဆွဲရန် အဆင်သင့်ဖြစ်၊ မဖြစ်ကို ပြန်လည်စစ်ဆေးရန်မှာလည်း အရေးကြီးလှသည်။ ခေါင်းဆောင်များ၊ အဖွဲ့၏ဌာနအချို့နှင့် စီမံကိန်းအချို့ မအားလပ်ခြင်း၊ အချိန်မပေးနိုင်ခြင်းသည့် အခြေအနေတွင် မလုပ်ဆောင်သင့်ပေ။  မဟာဗျူဟာ ရေးဆွဲခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်အတွက် လိုအပ်သော သတင်းအချက်အလက်များကို တင်ကြိုပြင်ဆင်ထားရမည်။ မဟာဗျူဟာ ရေးဆွဲမည့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို  သေချာစွာ တင်ကြိုပြင်ဆင်ထားရန် လိုအပ်သည်။

သေချာစွာ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုမရှိလျှင် အဖွဲ့အတွက် ထိရောက်အကျိုးရှိသည့်မဟာဗျူဟာထွက်ပေါ်လာမည်ဟု မမျှော်လင့်ပါနဲ့။

ထိရောက်လက်တွေ့ကျသည့် မဟာဗျူဟာတခုရေးဆွဲသည့်လုပ်ငန်းစဉ်တွင် – 

• အမှန်တကယ်လုပ်ဆောင်လိုသည့်စိတ်ဖြင့်ရေးဆွဲချမှတ်ခြင်း (စစ်မှန်သည့် သန္နိဋ္ဌာန်) – အချို့အဖွဲ့အစည်းများ သည် ငွေကြေးပံ့ပိုးသည့်အဖွဲ့များ၏ လိုအပ်ချက်ကြောင့်သာ လုပ်ဆောင်ခြင်းမျိုးမဟုတ်ပဲ မဟာဗျူဟာ ရေးဆွဲသည့် လုပ်ငန်းစဉ်အတွက် ပြင်ဆင်ခြင်း၊ ပံ့ပိုးပေးခြင်းနှင့် ထွက်ရှိလာသည့် မဟာဗျူဟာကို လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်လိုစိတ်ဖြင့် လုပ်ဆောင်မှသာ အဖွဲ့အစည်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အကျိုး ရှိနိုင်မည်။
• အကြီးအကဲပိုင်း၊ခေါင်းဆောင်ပိုင်း၏ အချိန်ပေးမှုနှင့် ခွန်အားစိုက်ထုတ်မှု – မဟာဗျူဟာရေးဆွဲရာတွင် အဖွဲ့ အစည်းတခု၏ အကြီးအကဲ၊ခေါင်းဆောင်ပိုင်း၏ အချိန်ပေးပြီး ခွန်အားစိုက်ထုတ်လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ် သည်။
• ခေါင်းဆောင်များ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှု – မဟာဗျူဟာရေးဆွဲသည့်လုပ်ငန်းစဉ်နှင့် အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် ခေါင်းဆောင်များက လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းလုပ်ဆောင်ပေးမှသာ ထိရောက်အောင်မြင်နိုင်သည်။
• အဖွဲ့အစည်းတခုလုံး၏ အစိတ်အပိုင်းအားလုံး ပါဝင်မှု – မဟာဗျူဟာရေးဆွဲခြင်းနှင့် အကောင် အထည်ဖော်ခြင်းတို့တွင် အဖွဲ့အစည်း၏ အစိတ်အပိုင်းတခုလုံး ပါဝင်မှုမှာ အထူးအရေးကြီးသည်။

လာမည့်အပတ်တွင် အောက်ဖော်ပြပါ ပုံတွင်ပါရှိသည့် အဆင့် – ၆ ဆင့်ရှိ မဟာဗျူဟာရေးဆွဲခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်ကို အဆင့်အလိုက်ဆက်လက်တင်ပြဆွေးနွေးပေးသွားပါမည်။